TARİH: 26 Mart 2011
GAZETE/DERGİ: Birgün
Eski ve yeni ötekiler
Bazı filmler beni hak etmedikleri kadar sinirlendiriyor ya da hak ettikleri kadar sinirlendirmiyor olabilir, ne yapalım, hayat… “Hayatım Yalan” beni çok sinirlendirdi!
Adam Sandler filmde Yahudi bir doktoru canlandırıyor. Yahudilerin Amerikan toplumunda aşağılanmaları, ikinci sınıf vatandaş sayılmaları çok yakın zamana kadar sürmüş ve hâlâ da herhalde bir düzeyde sürüyordur. Bugün bir komploymuşçasına önümüze sürülen Hollywood’daki Yahudi egemenliğinin kökeninde, Yahudilerin dışlanmışlığı yatar. 1900’lerin başlarında avam eğlencesi sayılan ve aşağılanan sinemalara, WASP’lar (Beyaz Anglo Sakson Protestan) değil Yahudiler yatırım yapmıştır çünkü!
Adam Sandler’ın filminde (Sandler, sadece başrol oyuncusu değil, yapımcı da) gözüme batan bir insan sevmezlik var. Seinfeld dizisinde de vardı bu insan sevmezlik ama o dizide alay edilenler daha çok filmin kahramanlarıydı. Dolayısıyla dizi seyirciye, kendisiyle alay etme fırsatı veriyordu. Ya da ben öyle hatırlamak istiyorum!
Hayatım Yalan’da alay edilenler ise İngilizceyi İngiliz aksanıyla konuşanlar, Alman ya da İsveçliler, Meksika kökenli yoksul hizmetçiler, doğal bir güzelliğe sahip olmayanlar, yaşlılar, şişmanlar ve homoseksüeller. Bunların karşısında Amerikan aksanıyla – yani ‘doğru’ aksanla – İngilizce konuşanlar, doğal güzeller ve heterolar var. Komik olan tümüyle diğerleri. Bütün filme sinmiş bir asıllar ve ötekiler bakışı var. Müslüman ve Ortadoğuluların mutlak öteki haline getirilmesi, Amerika’nın bütün geleneksel ötekilerine, asıl Amerikalı olma keyfi ve kendini beğenmişliği yaşatıyor sanırım. Adam Sandler’ın canlandırdığı Yahudi doktor karakterinin yaşadığı sendrom bu olabilir. Ya da bu genel geçer bir Amerikan ruh hali, bu günlerde.
Bunun ötesinde bildik formüllere yaslanan, zaten çokça kullanılmış bir metne dayanan bir film var karşımızda. Formül (Yeşil Kart vs.): Kandırmaca gerçeğe dönüşür ve “mış gibi yapan” çift gerçek bir çift olur! Formül (Harry Sally İle Tanışınca vs.): Eski arkadaşlar aslında mükemmel bir çift oluşturduklarını fark ederler. Romantik komedinin çiğnene çiğnene sakız ettiği şablonlar bunlar!
Sandler’ın canlandırdığı doktor, genç bir kadını tavlamak için evli numarası yapmak durumunda kalır (hiç inandırıcı değil ya, neyse). Eşi rolünü de sekreteri (Jennifer Aniston) üstlenir. İki çocuklu yalnız bir kadın olan sekreter aslında patronu olan doktora aşıktır. Kadının çocukları da oyuna dahil olurlar. Doktorun kardeşi de zorla oyuna kendini katar. Hepsi birlikte Hawaii’ye tatile giderler. Komik durumlar yaşanır. Doktor, sekreterinin de güzel bir kadın olduğunu fark eder. Ve saire.