TARİH: 29 Mart 2008
GAZETE/DERGİ: Birgün
Soru filmden daha cesur
Orijinal adı: In the Valley of Elah Yönetmen Paul Haggis Oyuncular: Tommy Lee Jones, Charlize Theron, Jason Patric
PAUL Haggis, ilk filmi ‘Çarpışma’yla Oscar almıştı. Çarpışma’nın teması olan ırkçılık ‘Tanrının Vadisinde’de önemli bir yer tutuyor. Amerikalı askerlerin ‘hacı’ diye adlandırdıkları Iraklı Arapları ya da beyaz Amerikalının Meksika göçmeni Amerikalıyı aşağılaması gibi. Ama ‘Tanrının Vadisinde’nin asıl meselesi, savaşın insanı canavarlaştırması yani savaş (travma) sonrası stres bozukluğunun bireyler üzerindeki olumsuz etkileri. Film emekli bir askerin Irak’tan döndükten sonra bir cinayete kurban giden oğlunun ölümünün ardındaki gerçekleri soruşturmasını konu alıyor. Hank (Tommy Lee Jones) oğlu Mike’ın cinayetini aydınlatırken, bir yandan da Mike’ın savaşta neler yaptığını, oğlunun cep telefonundaki görüntülerden izliyor. Bunlar arasında güvenlik gerekçesiyle sokakta top oynayan çocukları ezmek var. Yaralı Iraklılara işkence etmek var. Ve bu sırada atılan kahkahalar var.
Film adını Tevrat’taki Davut ile Calud’un karşı karşıya geldikleri vadiden alıyor. Yahudi Davut küçük bir çocuk olmasına karşın, Filistinli dev Calud’un karşısına çıkartılıyor. Ve Davud, Calud’u yenmeyi başarıyor. Film bu öyküyle gerçek arasında bağ kuruyor ama bu bağ çok da sağlıklı değil açıkçası. Filmde Amerikan askerleri Davut rolüne yakıştırılıyor, o zaman kötü dev de Iraklı direnişçiler oluyor. Öykü Davut’un kahramanlığını yüceltirken, film Davutların savaşa niye gönderildiklerini sorguluyor. Bu sorunun sorulması çok güzel de analoji pek yakışık almıyor kanımca.
Tanrının Vadisinde savaşın nedenini bulmayı, sorgulamayı seyirciye bırakıyor, kendisi bir cevap vermiyor. Ama bu soruyu sorması bile birçok filmden daha cesur kılıyor Tanrının Vadisinde.