TARİH:  8 Eylül 2010
GAZETE/DERGİ: Birgün


Sinema, sadece sinemadır diyenler

Tarantino, Rodriguez, Roth ve şürekası  için Tarantino’nun son filminden ilhamla soysuzlar çetesi terimini kullanmak uygun gibi geliyor bana. Balık gibi elinizden kayıyorlar tutmak istediğinizde, bir yere oturtmakta güçlük çekiyorsunuz. Sinema yapma konusunda yetenekliler, buna şüphe yok. Ama siyasi-ideolojik bir eleştiri yapmaya kalktığınızda, bu sadece bir film deyip, işin içinden çıkabilirler. Futbol bile sadece futbol değilken, sinema sadece sinema olabilir mi? Bu tutumun kendisi siyasi-ideolojik bir yere oturmuyor mu?
Rodriguez’in yapımcı koltuğuna geçtiği ve Nimrod Antal’ın yönettiği ‘Predators’ bu çetenin ürettiği ‘ruhu kötü’ filmlerden biri. Soysuzlar çetesi tanımı sadece bu yönetmenler için uygun değil ayrıca ‘Predators’da maceralarını izlediğimiz kahramanlar için de geçerli. Tıpkı Tarantino’nun son filmde olduğu gibi. Predators tıpkı Tarantino’nun ‘Soysuzlar Çetesi’ filminde olduğu gibi, çoğu ahlaki değerlerden yoksun bir grubu bir araya getiriyor. Filmin savı şu: “Ya avsındır ya da avcı ve kimseye güvenmemelisin”.
Gökyüzünden yere düşerken karşılaşırız filmin esas oğlanıyla. Son anda paraşütü açılır ama sert bir iniş yapar yere. Kendisi gibi gökyüzünden bırakılan başkaları  da vardır. Bunların hepsi de ‘avcı’ karakterine sahiptir. Ya gizli servislerde çalışırlar, ya psikopat katillerdir ya da mafyadırlar… Ama şimdi av durumuna düşmüşlerdir. Bir süre sonra anlarlar ki uzaylılarca kaçırılmışlardır ve bir av partisinin eğlencesidirler. İki karakter, ‘iyiler’ olarak öne çıkar: Biri Amerikalı bir paralı askerdir (Adrian Brody), diğeri ise bir İsrailli gizli servis elemanıdır (Alice Braga). Amerikalı adamın para karşılığında kimleri öldürdüğüyle, ya da İsrailli kadının Guatemala ormanlarında ne halt ettiğiyle bir sorununuz varsa sinemayı terk etmeniz en iyisidir çünkü onları da sevmeniz beklenmektedir.  Uzaylılar da tabii ki son derece sorunlu. Bunlar canavar görünümlü fakat ileri teknoloji sahibi yaratıklardır. Ve bütün gelişmişliklerinin sonucunda geldikleri nokta anlamsız vahşetten başka bir şey değildir! Ne kadar ilerlersen ilerle geleceğin nokta bundan ibaret işte. Ernest Hemingway’i de bu vahşet ideolojisine meze yapıverir film bir çırpıda. Hazret demiş ki “Eğer silahlı bir insanı avlamanın tadına varmışsan bir kere, bir daha vazgeçemezsin”. Bunla da bir sorunumuz olmamalı anlaşılan.
Predators böyle sevimsiz bir yerde dururken, Rodriguez’in kendi yönettiği ‘Ustura’ bütün çizgi roman yüzeyselliği ve seksistliği içinde, ABD’nin vahşi göçmen politikalarına karşı çıkışıyla daha insancıl bir yerde duruyor. Ama tabii ki kendi sınırları içinde… Yine kan gövdeyi götürüyor, yine kadınların hepsi mümkün olduğunca cinsel nesneler olarak sunuluyor, yine silahlar, arabalar ve motosikletler kutsanıyor. Filme ilkokul düzeyinde solcu bile demek mümkün. Rodriguez nihayetinde bir Meksikalı yani bir üçüncü dünyalı. Ne kadar çaba harcasa da o bir beyaz Amerikalı değil ve olamayacak. Ama yaptığı filmi bir türe sokacaksak oda sömürü sineması olacak. Tıpkı Amerikalı Siyahların öfkesini sömüren ve onlara Beyazlara karşı üstün oldukları yanılsamasını yaşatan blaxploitation (black=siyah ve exploitation=sömürü sözcüklerinden türetilen bir kavram) filmleri gibi bu da Meksikalılara aynı duyguları yaşatan bir film ve hak ettiği gibi Mexploitation olarak kodlanmış bile. Filmin kahramanı Machete adında Charles Bronson türevi bir eski Meksikalı polis. Mafyanın işine burnunu sokunca, ABD’ye kaçmak zorunda kalır. Burada, kendisini sıradan bir amele sanan kişilerce yabancı düşmanı bir ABD senatörünü öldürmekle görevlendirilir. Ama işler görüldüğü gibi değildir. Machete tuzağa düşürülmüştür. Kapitalistler, çiftlik sahipleri ve uyuşturucu baronları hep beraber bir tezgahın içindedirler. Filmde Che’nin bir kadın versiyonu dahi var, She takma adıyla tanınan. Tabii herkes karikatür kadar derin. Filmin komik anları yok değil ama filmin içine serpiştirilmiş kliplerde yakalanıyor bu anlar daha çok (senatörün reklam kampanyasındaki filmler gibi). Sonuçta bu kadar uzun bir film olması için hiçbir nedeni yok Ustura’nın. Filmde bu arada ustura filan yok, pala var; Machete ‘pala’ demek. Rodriguez filmleri tıpkı çetesinin diğer üyelerinin yaptıkları gibi sağa da sola da göz kırpabilir. Zaten göz kırpmaktan başka pek bir şey becerebildikleri yok ekibin. Eğlenmekten başka yapacak bir şey yok zaten, çaktınız mı?

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

© 2020 -CuneytCebenoyan.com