TARİH: 7 Mayıs 2004
GAZETE/DERGİ: Birgün
Faşizmle ilgili diğer film ‘Genç Hitler”, ‘Şeytana Karşı”dan farklı olarak faşizmin burjuva kökenleriyle değil kaybedenleri, yoksulları cezbeden yanıyla ilgili.
Gerçeklikle birebir ilişki kurmanın sakıncalarına geçen hafta ‘Günaydın Gece” yazımda değinmiştim. ‘Genç Hitler” iyice riskli bir şahsiyeti ele almış. Hitler çoğunlukla şeytanlaştırılmış ve dünyanın başına gelmiş bir talihsizlik olarak ele alındı. Ama Hitler de bir insandı ve belki de bambaşka bir kariyer sürmeyi seçecekti. İyi ama bu neyi değiştirecekti? ‘Şeytana Karşı” ve ‘Genç Hitler” benzer öyküler anlatıyorlar. Dışlanan ve ezilen yoksul gencin intikamı. ‘Şeytana Karşı”nın kahramanı faşizme başkaldırırken, Hitler varlıklı entelektüel çevrelere başkaldırıyor. Ne yazık ki Hitler’inki daha örgütlü bir başkaldırı. Bireysel bir başarı için gerekli ne fiziksel ne de yeteneksel üstün özellikleri var. Sonuçta o da başarıyor, o da yırtıyor ve sahip olmak istediklerine orduyu ve kitleleri arkasına alarak oluyor.
Yönetmen Menno Meyjes, Hitler’in bir şeytan olarak resmedilmesine duyduğu tepkiden yola çıkmış: ‘Hitler bir insan oğluydu ve canavar olmayı kendisinin seçtiği asıl anlaşılması gereken
gerçektir. Geleceğin Hitlerler’i var ve şer kenelerinin ne yaptığını kavramak isterseniz, işe insanların duygularıyla başlamak zorundasınız”. Hitler’in öfkesi, sınıfsal konumu ve ülkenin savaş sonrası durumuyla bir ölçüde anlatılıyor ama film yine de sorunlu bir film olmaktan kurtulamıyor.
Belki faşizmi üreten kapitalizm hakkında bir laf etmemesinden, belki Hitler’in tesadüfen politikayı seçmek zorunda kalmasından… Film sanki tam da eleştirdiği şeyi yapıyor yani Hitler’in oluşumunu sonuçta tesadüflere indirgeyerek geleceğin Hitlerler’ine karşı yapılacak bir şey bırakmıyor.